Nieuws

Naar aanleiding van een recent shiatsu seminar had ik op 17 september jl. had ik namens leden en bestuur van de European Shiatsu Association een interview met Paula Kobayashi.

Ik had voor het eerst met Paula contact op het International Shiatsu Seminar in Baarn in 2011. Omdat zij een praktijk heeft in mijn directe omgeving heb ik toen met haar gesproken. Sindsdien ben ik enkele keren op een door haar (goed) georganiseerd seminar geweest. Tijdens het seminar in 2012 werd haar man, Akio nog behandeld door Takashi Namikoshi Sensei. Enkele weken later is hij overleden na een lang ziekbed.
Voor het interview ga ik bij Paula op bezoek in Alphen aan den Rijn, in haar mooie ruime praktijk op een bedrijventerrein. Zij spreekt met heel veel enthousiasme, vertelt veel en gemakkelijk, zegt dat er veel op haar pad is gekomen.

Wanneer ben je met je praktijk gestart?

In 1989 ben ik direct na mijn opleiding gestart met mijn praktijk. Eerst had ik een praktijk aan huis, totdat de eigenaar van dit bedrijfspand, die wel eens in de praktijk kwam, aan mij vroeg of ik geen zin had om groter te gaan. Toen ik de ruimte gezien had, vond ik het groot en waren er nog twijfels, maar Rita en Nancy vroegen of zij bij mij in de praktijk konden werken. Daarna zijn Erik en Ben erbij gekomen. We zijn alle vijf shiatsu therapeuten en we werken fijn samen. In de vakantie zijn er twee mensen die ik ken van de Academy die waarnemen. We geven vaak open dagen met gratis workshops en behandelingen om de mensen kennis te laten maken met medische shiatsu therapie.

Ik kreeg les van Denis Binks in Baarn. Hij wist dat mijn man (Akio) een Japanner was. Hij had zelf binding met de familie Namikoshi. Dus toen hij seminars ging organiseren met Toru Namikoshi (zoon van de grondlegger Tokujiru Namikoshi) en diens zoon Takashi (die toen nog klein was) werd mijn man uitgenodigd om te tolken en zo. Op die manier kregen Denis en mijn man een hele goede band. En zo is mijn man, die eigenlijk voor de karate aanwezig is in Nederland, geïnteresseerd geraakt in shiatsu. We gingen elke twee jaar naar Japan, (het liefst elk jaar maar dat was te duur - we waren met z’n vieren - hebben twee dochters) omdat mijn man behoefte had om zijn vader, moeder en de rest van de familie te zien. Dan gingen we ook altijd naar de familie Namikoshi toe. Toru was de beste vriend van Akio. Als Toru in Nederland was dan wilde hij met Akio naar Amsterdam. En toen Toru ziek werd en Denis plots naar Japan moest zei Akio: "goed hè, dat Denis naar Japan gaat, dat is goed voor de relatie die hij heeft met de familie Namikoshi. Als hij dat niet doet dan toont hij geen respect." Toen later Toru kwam te overlijden was dat was voor de shiatsu een drama. Ook voor Denis. Takashi moest het werk van Toru en zijn opa Tokujiru voortzetten.
En zo groeide die relatie. Elke twee jaar was ik in Japan met Akio en waren we bij de familie Namikoshi en volgde ik de lessen op de academy daar. Altijd de basistechnieken. Ik heb er altijd veel van geleerd. Ik vond het heel leuk om bij Toru te zijn, Toru was altijd heel blij als ik kwam. Matsko sensei is de vrouw van Toru. Toen Toru was weggevallen werd Matsko veel meer een vriendin van mij. En dat is ze nog steeds. Het is de moeder van Takashi en ik heb heel veel binding met haar. Zij heeft hele mooie handen.

Geeft zij ook shiatsu?

Zij is shiatsu therapeut en docent en als zij drukt, drukt ze met heel mooie kracht. Ze is een heel tenger vrouwtje, ze is al 76 en dat kan je gewoon niet aan haar zien, ze ziet er uit als een mooie jonge vrouw. Ze krijgt drie keer in de week shiatsu. Het is een heel energieke vrouw, daarom leuk dat ik al zo lang een band heb met de familie.

Ik krijg van Paula een heerlijke kom thee. En ik herinner mij dat we een theeceremonie hebben gehad bij de ESA (association) nieuwjaarsreceptie in Den Haag.
 

Paula vertelt verder: een theeceremonie is heel bijzonder. Akio heeft me ten huwelijk gevraagd tijdens een theeceremonie.
Ik ben echt met een samurai getrouwd geweest, het is jammer dat hij is overleden drie jaar terug, we hadden een enorme band. Hij is vijf jaar ziek geweest (kanker) en Takashi kwam een aantal keren naar Nederland om hem te behandelen met shiatsu therapie om hem zo te helpen. Akio heeft zijn dochter zien trouwen, maar niet zijn kleinzoon Tigo, kunnen zien. (Misschien vanuit de hemel wel.)

Was je voordien al in Japan geweest?

Ik heb altijd al een enorme band met Japan gehad. Ja, mijn man en ik hebben elkaar op karate ontmoet, hij was mijn karateleraar en was door de Japanse karateorganisatie naar Nederland gestuurd om les te gaan geven. Ik was zeventien jaar oud en smoorverliefd op hem. Eerst hadden we een heel goede vriendschap samen (samen uit en samen koken) en we gingen heel veel trainen samen. Ik ging naar alle karatetrainingen met hem mee: in Haarlem, Amsterdam, overal. Later is dat liefde geworden. Toen ik 21 was gingen we trouwen in Nederland en toen ik 20 was heb ik een ceremonieel huwelijk gehad in Japan, met kimono aan.

Hebben jullie veel Japanse contacten in Nederland?

Ja, mijn man heeft veel Japanse vrienden en in Japan heeft hij ook veel Japanse vrienden. Het is wel leuk. Het is een heel proces , een man van oosterse afkomst, met een Nederlandse vrouw, dat is niet makkelijk. Hij komt uit een heel andere cultuur. Een wij-cultuur en ik kom uit een individuele cultuur. En dan moet je nagaan in de tijd dat de dolle mina’s zeiden: ’baas in eigen buik’, ‘gelijke rechten’. En juist in die tijd nam ik een man die heel gestructureerd was in de karate organisatie en die hiërarchie nastreefde en regels kende terwijl wij als Nederlanders alle regels aan het platstampen waren. ‘Hou toch op met die onzin’, ‘wordt toch bewust’, ‘doe vrij’. In die tijd ben ik de andere kant opgegaan. Ik heb een enorme band met Akio’s familie, zijn broers en zussen, en een enorme goede band met mijn schoonmoeder gehad. Vandaar dat ik ook in Japan ben geweest toen zij kwam te overlijden en daar alles heb meegemaakt. Ik heb altijd veel van de Japanse cultuur geleerd, ik heb het nooit als negatief ervaren. Mensen gaan respectvol met elkaar om, maar er zijn altijd dingen die anders zijn: vrouwen zijn onderdanig, nog steeds. Dat zijn wij niet, wij zijn mondig en Akio vond dat mondige van mij wel leuk, hij vond dat onderdanige helemaal niet zo leuk. Hij wilde iets anders dan zijn familie en onze relatie was ook anders als die zijn vrienden hadden.

Kennen jullie ook Yoshinori Miyashita Sensei?

“Ik heb met Yoshinori nooit contact gehad. Ik ken hem van het International Shiatsu Seminar (2011). hij heeft ook een Nederlandse vrouw. Ik heb hem vorig jaar in Tanuki (dat is een restaurant in Amstelveen) ontmoet, toen was hij daar aan het eten. Jammer, dat ik hem niet eerder ontmoet heb, dat had voor Akio ook heel leuk geweest.

Paula vertelt over shiatsu:

Shiatsu is een hele mooie techniek, we moeten heel zuinig zijn op onze therapeuten. We moeten zorgen dat onze therapeuten allemaal een goede positie krijgen. En daar ben je als pionier heel hard mee bezig. Je ziet wat er in Nederland gebeurt, dat we constant op een bepaalde manier onderuit geschoven worden, door de wet en dat en dit. Er gebeuren heel veel dingen en het alternatieve wordt allemaal over één kam geschoren, dat vind ik wel intriest. Het is een heel mooi beroep, je bent zo dienstbaar. Je zorgt dat het lichaam van iemand in evenwicht wordt gebracht; je lost de klachten op die in het lichaam aanwezig zijn; je zet het zelfgenezend vermogen van de mensen op gang. En terwijl je masseert ben je niet alleen fysiek bezig, maar ook de geest laat dingen los. Het is zo ontzettend mooi, het is gewoon body en mind therapie. En elke dag als ik met mensen werk, voel ik gewoon bij elk drukpunt, ‘o, die heeft daar last van’ en dan zeg ik : ‘heeft u daar last van?’ ‘ja, hoe weet u dat?’ ‘Ik ben niet paranormaal, maar ik voel wat u mankeert.’ 
Het is zo’n mooi beroep met een mooie energie, en dat moet gewoon groot worden. En dan worden we een stukje groter en dan worden we weer een stukje onderuit geveegd en dat vind ik jammer.

Over de medische vakken: Paula heeft vele jaren medische scholing gehad:

Het is belangrijk de westerse medische kennis te integreren in de shiatsu techniek, maar ook de TCM, al deze componenten zitten in onze shiatsu. Als je aan het drukken bent, dan doe je dat heus niet op een lichaam waarvan je niet weet waarop je drukt. En het allerbelangrijkst van de therapeut is dat hij weet wat pluis en wat niet pluis is.”

Hoe lang geef je al les bij de DSA?

Denis Binks vroeg aan mij of ik docent wilde worden, hij heeft me opgeleid tot docent, ik heb heel veel les gegeven naast Denis toen hij zijn opleiding nog had. Ik had een enorme band met Denis, want als ik op zaterdag kwam om te helpen op de opleiding en door hem gevormd werd om les te geven dan nam ik altijd Japans eten voor hem mee. Ik kookte voor mijn man altijd Japans en dan maakte ik ’s morgens wel eens sushi’s klaar of Akio had wat sashimi (rauwe vissoorten) met sojasaus voor Denis. Als ik het dan een keertje vergeten was, dan hij helemaal in zijn humeur: ’maar Paula, je bent mijn Japanse eten vergeten, dat kan toch niet.’ Hij kreeg altijd een Japanse lunch van mij, dat vond hij heerlijk, daar keek hij echt naar uit. Ik moest gewoon zorgen dat ik altijd wat te eten meenam voor Denis. We hielden op vrijdagavond altijd wel veel eten over en dan nam ik dat mee. Hij kwam vaak bij ons op visite en dan altijd tegen 5 of 6 uur zodat hij mee kon eten.

Heb je Denis erg gemist toe hij plotseling overleed?

“Toen Denis overleed was ik wel geschrokken. Toen is Takashi meteen overgekomen met Yuki, zijn vrouw, Matsko ook. Voor de begrafenis. Iedereen was er bij. Toen hebben we ze verzorgd en er voor er voor gezorgd, dat ze een goed hotel hadden. Alles voor hen geregeld. Akio heeft ze opgehaald en naar het hotel gebracht. Nu is Yuki mijn allerbeste vriendin. Zij schrijft mij altijd mails om te vragen hoe het met me gaat. Zij zorgt ook voor de goede contacten met mijn schoonfamilie en mij, want niet alle leden van de schoonfamilie spreken Engels en degenen die alleen Japans spreken krijgen dan altijd een Japans briefje van haar. Ik spreek zelf een beetje Japans, maar niet genoeg om Takashi te kunnen vertalen. Ik vind Takashi een heel bijzondere man, zoals hij les geeft en hoe die dat doet. Ik vind het leuk om iedereen uit te nodigen voor de lessen,want ik denk dat je als therapeuten moet samenwerken met elkaar.

Als ik vertel dat de Academy en de Association niet meer een geheel vormen, dan is Paula verbaasd. We volgen als ESA de richting van Shigeru Onoda uit Spanje. Bij de DSA gebruiken ze niet het boekje van Onoda, maar nog het bruine werkboek van Toru Namikoshi. Paula heeft wel in Madrid het diploma gehaald bij Onoda, maar heeft zulke goede contacten met Japan, dat ze bij Takashi haar updates doet.

Ik heb bij Denis heel veel seminars gevolgd, met docenten overal vandaan, maar elk seminar was weer precies hetzelfde: steeds weer de basistechniek, er werd nooit therapie gedoceerd. Ik heb alle veranderingen van de basistechniek meegemaakt -er zijn gigantisch veel dingen veranderd- en op een gegeven moment had ik ook wel zoiets van: ‘Takashi sensei, ik wil een onderwerp, de mensen moeten iets leren op een seminar, die moeten met de therapie kunnen werken.’ En wat ik om me heen zag gebeuren is dat er overal mensen opstonden die hun eigen techniek gingen verzinnen en daar werd dan les in gegeven. Daar was ik fel op tegen, want ik weet dat er techniek genoeg is in Japan. Alleen kwam het er niet uit. De eerste twee keer dat ik naar Japan was geweest zat ik in het vliegtuig terug en toen zei ik tegen mijzelf: ‘ik kan dit toch niet aan de Nederlanders vertellen. Ik heb getraind op de school in Japan en wat heb ik geleerd? De basistechniek…’ ik had alleen maar de basistechniek geleerd, twee weken achter elkaar, 5 dagen, 8 uur per dag. Op een gegeven moment heb ik tegen Takashi gezegd (dat kon omdat we op een gegeven moment vrienden waren van elkaar): ‘ik wil shiatsu studeren, ik wil van de pathologie leren’ en sinds die tijd geven wij nu zo workshops. Ik wil weten hoe je een knie behandelt en een rug, enz. dat is belangrijk. Als ik bij Takashi kom dan krijg ik veel les van hem persoonlijk. Ik leer altijd wel iets.

Hoe veel keer heb je een workshop gegeven ?

Ik ben begonnen in 2004. Ook in 2002 heb ik het geregeld, maar toen was de school nog van Denis Binks. 
Na het overlijden van Denis hebben we samen met Sylvia de school gerund voordat de boel uit elkaar knalde. Ik zeg nog steeds dat het jammer is, maar Sylvia was heel erg in een rouwproces en kon er niet goed uit komen. Er kwam ruzie en toen is er een splitsing gekomen. Dat was wel jammer en dat heb ik erg gevonden, het was niet nodig geweest.
Waar het mij ook om gaat is dat therapeuten opleiding krijgen op zodanig niveau zodat die therapeuten met dàt niveau van opleiding gewoon door kunnen gaan en dat de therapeuten ook in een ziekenhuizen kunnen gaan werken. Dat is mijn richting: de reguliere en alternatieve contacten heel dicht bij elkaar brengen. Dat is mijn motto, mijn levenswerk, dat wil ik bereiken.

Ik ben al een paar keer bij een ziekenhuis binnen geweest en heb al een paar mensen gemasseerd, in leiden in het LUMC. Dat zijn mensen die via-via aan mijn adres komen. Sommige mensen kende ik niet. Ik heb een poosje een meisje behandeld die leukemie had en de bedoeling was om haar weerstand op te vijzelen, vooral haar nierenergie opvijzelen, dat is gelukt. Ik ben (net als Denis Binks) ook een paar keer bij een bevalling geweest, om de weeën beter op te kunnen laten vangen. Zwangerschapsbegeleiding is heel leuk.

Ik heb een paar keer iemand na een operatie heel goed gerevalideerd. Die samenwerking tussen regulier en alternatief is heel belangrijk en ik vind het leuk. Ik krijg ook wel eens verwijzingen van specialisten naar deze praktijk toe en er zijn toch ook een aantal huisartsen die patiënten naar mij verwijzen. Ik ben niet bij artsen langs geweest om mezelf te promoten, maar ze horen van hun patiënten over de goede resultaten. Bijvoorbeeld: Ik behandelde een meisje van 9 jaar die na 7 intensieve behandelingen van het bedplassen af was (terwijl daarvoor alles al was geprobeerd). Toen de huisarts dat hoorde is hij hier geweest en zei dat hij mijn naam al zo vaak had horen vallen, dat hij er op vertrouwde. Sinds die tijd is er een band en krijg ik regelmatig patiënten doorverwezen. Het zijn wel altijd uitbehandelde patiënten, maar daar kun je niets aan doen. Ik blijf erbij dat shiatsu veel dieper gaat dan massage die elders (bij de fysio bijvoorbeeld) gegeven wordt. Daarom denk ik dat er een weg voor ons is om te zorgen dat er meer shiatsutherapeuten gaan komen.

Ben je op de hoogte van een onderzoeksrapport uit Japan, dat in het Engels is vertaald?

Nee, waarschijnlijk is dat via Shigeru Onoda gegaan? Op de Academy is een regulier onderzoek geweest naar de werking shiatsu op het lichaam. (wellicht kunnen we dit nog eens aan Eisbrand vragen zegt Anneke)

Geef je ook andere vakken behalve shiatsu?

Ja, ik doe Do-in, Japanse cultuur, shiatsu release therapie, masterpoints. Masterpoints heeft Denis Binks in zijn opleiding gestopt, het zijn speciale drukpunten om pijn te bestrijden. Als men pijn heeft, en pijn de enigste klacht is en niets daartegen helpt, dan kun je met masterpoints heel veel bereiken. Het zijn punten op de extremiteiten, bijvoorbeeld 5 minuten Blaas 62, 3 minuten Gal 38, 3 minuten milt 6, 5 minuten blaas 60. In het 3^e jaar worden deze in 2 hele lesdagen gedoceerd. En dan krijgen de studenten casussen om uit te werken. Je kunt er leuke dingen mee doen. er is een speciale masterpoint-techniek om bij een hernia te gebruiken, om de pijn af te voeren. Ik heb dat bij een tandarts toegepast, een echte man uit het reguliere circuit, die eigenlijk niet wist wat hij met het alternatieve moest. Maar ineens komt hij naar me toe en zegt ie: ‘wat ben jij geweldig, ik heb helemaal geen pijn meer.’ Dat bedoel ik nou; dat is mijn kick bij dit vak: je helpt zo veel mensen en ze gaan altijd weer opgewekt de deur uit. Ik vind het een leuk vak en ik ben er heel tevreden mee. Dit wil ik nog wel de rest van mijn leven doen, ik heb er zo veel plezier in.
Toen Akio kwam te overlijden, heb ik een jaar veel verdriet gehad. En belangrijk stuk in ons leven was karate en ik moest nu de karate alleen doen. De leraar van Akio heeft mij ‘Shihan’ gemaakt, grootmeester. Ik ben nu shihan Paula Kobayashi en ik heb de 6^e dan karate. Ik moet de karate nu voortzetten, ik heb opdracht gekregen om contact op te nemen met de school in Amerika en ga zelf wat uitwerken. Nu heb ik een enorme band met de karateschool in Amerika, binnenkort ga ik er weer trainen en we gaan samen ons commitment uitwerken. Nu ik dat met karate bereikt heb, wil ik dit ook met shiatsu bereiken, dat vind ik belangrijk.
Door mijn internationale contacten heb ik een Japanse man ontmoet, die Setai leraar is en ook in allerlei praktijken werkt en hij komt ieder jaar naar Nederland om mij te helpen met trainingskamp karate. Daar heb ik een band mee en ik dacht dat het leuk zou zijn om een keer een workshop Setai te doen, dat ga ik volgend jaar organiseren. Ik vind het leuk om de shiatsutherapeuten ook iets anders aan te bieden, aanvullingen in je technieken zijn altijd welkom. Setai (in het Engels: ordered body) is een techniek om de activiteit van het lichaam te coördineren en om het juiste moment een bepaalde techniek (meestal drukpunten) toe te passen om bepaalde klachten op te kunnen lossen. Setai kennen we niet in Nederland en het is zo leuk.

Komt Takashi Namikoshi Sensei volgend jaar weer naar Nederland om een workshop te geven?

Ik wil om de twee jaar gaan organiseren, want je moet rekening houden met de mensen. Ik wil een grotere groep hebben. In het afgelopen seminar waren erg weinig mensen, maar ik moet zeggen, dat ik er erg van heb genoten. De groep die er was, was geweldig. Soms heb je honderd mensen en dan kan de energie niet goed zijn. Dan wordt soms ruzie gemaakt over ‘je zit op mijn matje’, of ‘je werkt tegen mij op’, er is altijd wat met mensen. Dit was een grote ruimte, dat vind ik heerlijk, en dan die heerlijke lunch erbij

Wat is jouw persoonlijke motivatie en inspiratie om shiatsu te doen?

Mijn persoonlijke motivatie is dat ik shiatsu een geweldige techniek vind, dat er in mijn hart en in mijn leven een soort Japans-Nederlands bewustzijn is ontstaan. Allebei de landen begrijp ik. Mijn inspiratie om shiatsu toe te passen is dat ik er ontzettend van geniet; dat ik mensen kan helpen met een paar drukpuntjes op het lichaam. En zo lang ik nog steeds die kick heb; bedplassen, hoe veel kindjes heb ik al geholpen, hoe veel huilbaby’s heb ik al gelukkig gemaakt, hoe veel vrouwen met een instabiel bekken heb ik al gered, hoe veel gevallen van bursitis heb ik al behandeld? Ja, ik vind het geweldig. En ik wil ook dat meer mensen die technieken leren, want er zit zo veel in shiatsu.

Heeft de DSA ook nog contact met andere shiatsu scholen?

Ik persoonlijk wel, maar ik weet niet of alle DSA mensen dat hebben.

Zijn er veel docenten bij de DSA?

Een stuk of vijf voor shiatsu, TCN docenten, een arts die de medische vakken geeft, een apotheker die farmacologie geeft, Renske die geeft ethiek en communicatie, we hebben diëtetiek, er is een cursus waar mensen leren om afstudeerscripties te maken, dus er is wel van alles aanwezig bij de DSA.

Dank je wel Paula.

Tot zo ver dit interview. Ik heb genoten van het enthousiasme waarmee Paula vertelt en met haar vak bezig is.
Anneke Zandvliet